Trong những năm gần đây, "giáo dục mở" đã được các phương tiện truyền thông, cơ sở giáo dục và kể cả những hội nghị về đổi mới, sáng tạo trong giáo dục trong và ngoài nước đề cập đến rất nhiều. Nhưng liệu bạn đã hiểu đúng bản chất của nó, cũng như những lợi ích mà nguồn tài nguyên giáo dục mở mang lại cho sinh viên và giáo viên hay không?... Với nội dung bài viết "tầm quan trọng của nguồn tài nguyên giáo dục mở" ngày hôm này, tôi sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về vấn đề này, cũng như sẽ cũng cấp cho các bạn những nguồn tài nguyên giáo dục mở mà bạn có thể tiếp cận để trao dồi và nâng cao kiến thức trong tương lai.

Để hiểu rõ hơn về giáo dục mở hay tài nguyên giáo dục mở là gì. Trước hết, bạn cần hiểu đúng về định nghĩa của từ "mở". Theo tìm hiểu của bản thân tôi thì "định nghĩa rộng nhất của từ "mở" có nghĩa là "có thể truy cập tự do và được cấp phép hoàn toàn miễn phí". Theo định nghĩa của UNESCO, "nguồn tài nguyên giáo dục mở - OER" cho phép những người khác tiếp cận, sử dụng, thích ứng và phân phối lại miễn phí mà không có giới hạn hoặc có rất ít giới hạn. Như thế theo định nghĩa này, bạn có thể truy cập nguồn tài nguyên này hoàn toàn miễn phí ở mọi lúc, mọi nơi. Những nơi cung cấp nguồn tài nguyên giáo dục mở này sẽ không phân biệt bạn mang quốc tịch gì, thuộc tôn giáo nào hoặc trình độ học vấn của bạn ra sao... miễn bạn có máy tính kết nối với mạng internet thì có thể truy cập được.

Qua đây, bạn dễ dàng nhận ra được những lợi ích của nguồn tài nguyên giáo dục mở đối với chúng ta. Dĩ nhiên, lợi ích này sẽ càng hiện hữu rõ hơn đối với những bạn sinh viên và giảng viên trên phạm vi toàn thế giới.

Đối với giảng viên, nguồn tài nguyên giáo dục mở có thể giúp tăng cường nội dung và đa dạng hóa nguồn tài liệu đang được sử dụng trong các khóa học. Đồng thời, nó giúp tiết kiệm chi phí mua sách giáo khoa đắt tiền mà những quốc gia kém phát triển khó có thể tiếp cận được.

Đối với sinh viên, nguồn tài nguyên giáo dục mở tạo điều kiện cho họ có cơ hội tiếp cận được môi trường học tập số hóa đa dạng gồm sách giáo khoa mở, tư liệu hình ảnh mở, những khóa học mở và các công cụ tự đánh giá. Sinh viên có thể thu được nhiều lợi ích từ việc sử dụng nguồn nguyên này bởi vì:

• Đây là nguồn tài nguyên học tập có chất lượng cao và dễ dàng cập nhật, chỉnh sửa.

• Cơ hội kiểm nghiệm hoặc ứng dụng kiến thức đã học trên phạm vi rộng hơn giới hạn của khóa học.

• Hỗ trợ tự học, tự nghiên cứu cũng như các hình thức học nhóm, cộng tác với nhau.

Ngoài ra, nguồn tài nguyên giáo dục mở còn hỗ trợ sinh viên cơ hội sử dụng tài liệu học tập với chi phí thấp và khả năng truy cập linh hoạt (mọi nơi, mọi lúc), nhờ vậy, họ có thể tự học tại nhà. Đồng thời, người học có thể phát triển nhiều kĩ năng quan trọng trong môi trường học tập số như tìm kiếm, sử dụng, chỉnh sửa, tự tạo ra các tài liệu, quảng bá, kết nối...nguồn tài nguyên giáo dục mở đến cộng đồng rộng lớn hơn.

Để sử dụng nguồn tài nguyên giáo dục mở, bạn cần tuyên thủ một số nguyên tắc sau đây:

Trong phạm vi của Giấy phép Creative Common (CC), có 05 yếu tố quan trọng cần chú ý khi sử dụng nguồn tài nguyên giáo dục mở:

• Sử dụng lại: có thể sử dụng lại một phần hoặc toàn bộ tác phẩm gốc.

• Giữ lại: có thể lưu trữ tác phẩm để tham khảo.

• Biên tập lại: có thể chỉnh sửa hoặc thay thế một phần nội dung tác phẩm cho phù hợp với nhu cầu riêng.   

• Pha trộn: có thể kết hợp nội dung của tác phẩm với các nội dung tương tự để tạo ra tác phẩm mới.

• Phân phối lại: có thể chia sẻ nội dung tác phẩm với bất kỳ ai, theo bất cứ hình thức nào.

 

^{Hình BCOER Librarians CC 4.0 | BCcampus} 

Ở nội dung tiếp theo, tôi sẽ cung cấp cho bạn một số nguồn tài nguyên giáo dục mở có thể cho phép truy cập nhưng có thể có một số hạn chế về việc sử dụng lại. Giảng viên có thể muốn truy cập các trang web này để lấy ý tưởng về việc trình bày tài liệu. Sinh viên có thể truy cập các trang web này để tìm kiếm thông tin bổ sung cho các khóa học của mình. Để biết thông tin chung về các tài nguyên giáo dục mở, bạn hãy xem thêm:

Đơn vị cung cấp	Nội dung tìm kiếm	Đường dẫn
British Columbia, Canada	Sách giáo khoa, các khoá học...	http://open.bccampus.ca/
College Open Textbooks	Danh sách sách giáo khoa mở trình độ đại học về các chủ đề như nhân học, kinh doanh, hóa học, triết học, khoa học chính trị, thống kê và xác suất...	http://www.collegeopentextbooks.org/textbook-listings/textbooks-by-subject
Hiệp hội Cao đẳng Cộng đồng về Tài nguyên Giáo dục Mở (CCCOER)	Sách giáo khoa, các khoá học...	http://oerconsortium.org/discipline-specific/
Computer Science and Engineering, University of Washington	Các phần của các khóa học về khoa học máy tính và kỹ thuật có thể được tái bản hoặc điều chỉnh cho các mục đích học thuật phi lợi nhuận có ghi trích dẫn nguồn. Số lượng tài liệu có sẵn cho mỗi khóa học khác nhau.	http://www.cs.washington.edu/education/course-webs.html
Curriki	Curriki là một cộng đồng bao gồm các nhà giáo dục, sinh viên và các chuyên gia giáo dục cam kết đang làm việc cùng nhau để tạo ra các tài liệu chất lượng có lợi cho giáo viên và sinh viên trên toàn thế giới. Giúp hỗ trợ phát triển và phân phối miễn phí các tài liệu giáo dục đẳng cấp thế giới cho bất kỳ ai cần chúng. Tìm đầy đủ các khóa học, bài học, giáo án, bài tập, trò chơi...	http://www.curriki.org/
Global Text Project	Danh sách các sách giáo khoa mở.	http://globaltext.terry.uga.edu/books
Hippocampus	Hippocampus là trang web cộng đồng, miễn phí dành cho sinh viên trung học và đại học cung cấp đa phương tiện NROC tương ứng với hầu hết các sách giáo khoa lớn ở Hoa Kỳ. Các khóa học bao gồm đại số, giải tích, thống kê, lịch sử Hoa Kỳ... Trang web yêu cầu sử dụng Adobe Flash và một số sử dụng QuickTime. Nên kết nối internet tốc độ cao như DSL hoặc modem cáp.	http://www.hippocampus.org/
Khan Academy	Học viện Khan chứa hơn 2.000 video và bài tập về các chủ đề từ số học đến vật lý, tài chính, lịch sử, lịch sử nghệ thuật (smARThistory).	https://www.khanacademy.org
Merlot II	Tìm tài liệu giảng dạy và học tập trực tuyến được đánh giá ngang hàng. Chia sẻ lời khuyên và kiến thức chuyên môn về giáo dục với các đồng nghiệp chuyên gia và được ghi nhận vì những đóng góp của bạn cho chất lượng giáo dục.	https://www.library.ucdavis.edu/database/merlot-ii-multimedia-educational-resources-learning-online-teaching/
Massachusetts Institute of Technology	Học viện Công nghệ Massachusetts là đơn vị đào tạo hàng đầu thế giới trong việc cung cấp OpenCourseWare. Nơi đây, bạn có thể tìm hầu hết tất cả khoá học, tài liệu cần thiết cho học đại học...	http://ocw.mit.edu/OcwWeb/web/courses/courses/index.htm
OER Commons	Nội dung OER được tạo ra để sử dụng hoặc chia sẻ miễn phí, và trong một số trường hợp, có thể thay đổi và chia sẻ lại, được thực hiện thông qua cấp phép để cả người dạy và sinh viên có thể chia sẻ những gì họ biết. Duyệt và tìm kiếm OER Commons để tìm tài liệu chương trình giảng dạy, sách giáo khoa mở... theo chủ đề và cấp lớp. Gắn thẻ, xếp hạng và đánh giá các tài liệu cho những người khác	http://www.oercommons.org/
Open Course Library	Các khóa học và tài liệu miễn phí để tải xuống, chỉnh sửa và sử dụng. Bao gồm các khóa học về kế toán, nhân học, văn hóa, nghệ thuật, hóa học nói chung, giao tiếp giữa các cá nhân, nghiên cứu cho thế kỷ 21, toán học trong xã hội, tâm lý học và các môn học khác.	http://opencourselibrary.org
Open Courseware Consortium	OCW là “mạng lưới toàn cầu của các cơ sở giáo dục, cá nhân và tổ chức hỗ trợ cách tiếp cận giáo dục dựa trên sự cởi mở, bao gồm hợp tác, đổi mới, phát triển tập thể và sử dụng các tài liệu giáo dục mở.” Trang web này cung cấp một công cụ tìm kiếm để khám phá OER.	http://www.ocwconsortium.org/
Open.Michigan	Open.Michigan là một kho tài liệu từ các khóa học của Đại học Michigan. Cung cấp quyền truy cập thông tin cho các khóa học khoa học sức khỏe nói riêng. (Một số tài liệu khóa học được liên kết với Coursera và có thể không có sẵn để sử dụng lại).	https://open.umich.edu/
Open University's LearningSpace	Được phân loại theo chủ đề, thư mục này cung cấp hướng dẫn cho các học liệu mở được cung cấp bởi Trường Đại học Mở ngày càng mở rộng.	http://openlearn.open.ac.uk/
Open SUNY Textbooks, State University of New York	Sách giáo khoa về lập trình và phát triển web, sinh trắc tài nguyên thiên nhiên, văn học và khoa học nhân văn.	http://textbooks.opensuny.org/
Open Textbook Library, University of Minnesota	Sách giáo khoa về các lĩnh vực như kế toán và tài chính, kinh doanh, quản lý và tiếp thị, khoa học máy tính, nhân văn và ngôn ngữ, toán học và thống kê, khoa học xã hội...	http://open.umn.edu/opentextbooks/
OpenStax College, Rice University	Sách giáo khoa về các chủ đề như lịch sử Hoa Kỳ, kinh tế vi mô, tâm lý học, nhập môn đại số, xã hội học.	https://www.openstaxcollege.org/books
arXiv.org, Cornell University	Quyền truy cập mở vào hơn một triệu bản in điện tử về vật lý, toán học, khoa học máy tính, sinh học định lượng, tài chính định lượng và thống kê.	http://arxiv.org/
Bibliomania	Sách văn học trực tuyến miễn phí với hơn 2000 văn bản cổ điển có thể tìm kiếm theo thể loại - tiểu thuyết, kịch, thơ, truyện ngắn. Bao gồm hướng dẫn nghiên cứu và tài liệu tham khảo. Cũng được liệt kê, các văn bản phi hư cấu, tiểu sử và tôn giáo cổ điển.	http://www.bibliomania.com/
CogPrints	Một bản điện tử tự lưu trữ các giấy tờ về tâm lý học, khoa học thần kinh, ngôn ngữ học, một số lĩnh vực khoa học máy tính, triết học, sinh học... liên quan đến nghiên cứu nhận thức.	http://cogprints.org/
Digital Library of the Commons, Indiana University	Truy cập miễn phí và mở vào các bài báo, bài báo và luận văn toàn văn về các khái niệm chung, tài nguyên chung và tài sản chung.	http://dlc.dlib.indiana.edu/dlc/
Free eBooks (from Mobileread), University of California Press	Danh sách các trang web phong phú để tìm các văn bản cổ điển... ở nhiều định dạng khác nhau dành cho người đọc sách điện tử. Lưu ý: Một số trang web bán sách trong khi cũng có sách điện tử miễn phí. Một số trang web dẫn đến những cuốn sách đương đại, tự xuất bản có thể không phù hợp với việc giảng dạy trên lớp. Một số trang web được liệt kê ab Mobileread: Fiction @ Classic Reader - danh sách có thể duyệt qua các tựa sách viễn tưởng cổ điển. UC Press E-Book Collection, 1982-2004 - sách phi hư cấu được cung cấp miễn phí từ Nhà xuất bản Đại học California.	http://wiki.mobileread.com/wiki/Free_eBooks
FreeLunch.com, Moody's Analytics	Dữ liệu kinh tế, nhân khẩu học và tài chính miễn phí.	http://www.freelunch.com/
Google Scholar	Tìm kiếm tài liệu học thuật. Một số mục KHÔNG được truy cập miễn phí toàn văn trực tuyến. Để hạn chế tìm kiếm của bạn ở những mục có nhiều khả năng có sẵn mà không phải trả phí, hãy thêm filetype: pdf vào tìm kiếm từ khóa của bạn. Ví dụ: (nhóm ảo tập tin giao tiếp đa văn hóa: pdf).	http://scholar.google.com/
InTech	Nhà xuất bản truy cập mở bao gồm khoa học, công nghệ và y học.	http://www.intechopen.com/
Internet Archive	Internet Archive là một tổ chức phi lợi nhuận 501(c)(3), liên tục bổ sung vào thư viện kỹ thuật số của họ. Bạn sẽ khám phá các trang web trên Internet và các hiện vật văn hóa khác ở dạng kỹ thuật số. Giống như một thư viện giấy, chúng cung cấp quyền truy cập miễn phí cho các nhà nghiên cứu, sử gia, học giả và công chúng. Đây là một nguồn tuyệt vời cho các tài liệu chính.	http://www.archive.org/index.php
Irish Resources in the Humanities	Mặc dù trang web này bắt đầu như một thư mục, nhưng nó đang phát triển thành một máy tìm kiếm lưu trữ. Các trang web trên Internet được chọn cho thông tin của họ, được phân loại và liệt kê. Tuy nhiên, bây giờ bạn cũng có thể sử dụng tính năng tìm kiếm nâng cao để khám phá thông tin.	http://irith.org/index.jsp
Jorum	Kho lưu trữ lớn nhất của Vương quốc Anh để khám phá và chia sẻ Tài nguyên Giáo dục Mở. (Một số tài liệu không được cấp phép để tái sử dụng trên toàn thế giới. Hãy kiểm tra giấy phép).	http://www.jorum.ac.uk/
MedEdPORTAL, Hiệp hội các trường Đại học Y khoa Hoa Kỳ	Các ấn phẩm được bình duyệt (bao gồm video giảng dạy, bài thuyết trình, v.v.) và các chủ đề trong khoa học sức khỏe.	https://www.mededportal.org/
NanoHUB	Mô phỏng trực tuyến và hơn thế nữa cho công nghệ nano.	http://nanohub.org/
NDLTD: Networked Digital Library of Theses and Dissertations	Một tổ chức quốc tế hỗ trợ truy cập mở vào các luận văn và luận án điện tử. Sử dụng liên kết "tìm ETDs" để biết thông tin về việc tìm các luận văn và luận án trực tuyến.	http://www.ndltd.org/
The Online Books Page, University of Pennsylvania	Liệt kê hơn 1 triệu sách miễn phí (tức là sách trong miền công cộng) trên Web.	http://onlinebooks.library.upenn.edu/
Open Textbook Library, University of Minnesota	Bao gồm các sách giáo khoa mở, cấp đại học cho các chủ đề như kế toán, kinh doanh, quản lý, tiếp thị, kinh tế, giáo dục phổ thông, nhân văn/ngôn ngữ, luật, toán học và thống kê, khoa học tự nhiên và vật lý cũng như khoa học xã hội. Ví dụ về các tiêu đề: Giao tiếp Kinh doanh để Thành công, Tiếng Anh Thương mại để Thành công, Khóa học đầu tiên về Đại số tuyến tính, Nguyên tắc Tâm lý Xã hội.	http://open.umn.edu/opentextbooks/
Datasets UK Data Archive	Công cụ tìm kiếm này là một kho lưu trữ bộ dữ liệu nổi tiếng quốc tế từ chính phủ, các tổ chức công và các công ty của Vương quốc Anh. Nó đóng vai trò là “người quản lý” bộ sưu tập dữ liệu kỹ thuật số lớn nhất trong ngành khoa học xã hội và nhân văn ở Vương quố	http://www.data-archive.ac.uk/
Open Book Project	Dự án Sách Mở hướng tới cộng đồng giáo dục và tìm cách khuyến khích và phối hợp sự cộng tác giữa học sinh và giáo viên để phát triển sách giáo khoa và tài liệu giáo dục chất lượng cao, có thể phân phối miễn phí về nhiều chủ đề. Tài liệu phần lớn được dành cho các chủ đề liên quan đến công nghệ.	http://openbookproject.net/
Open Source Education Foundation	Mục đích của Tổ chức Giáo dục Nguồn Mở là tăng cường giáo dục từ lớp 12 thông qua việc sử dụng các công nghệ và khái niệm có nguồn gốc từ phong trào Phần mềm Miễn phí và Nguồn Mở. Họ đã đạt được trạng thái phi lợi nhuận 501(c)(3) vào năm 2002. Trang web này dường như đã không được cập nhật trong một thời gian.	http://www.osef.org/
Open Source Living	Một kho lưu trữ động dựa trên cộng đồng của phần mềm Nguồn mở trải rộng trên tất cả các nền tảng chính. Kho lưu trữ là xương sống của trang web này, nhưng bạn có thể tham gia một cộng đồng đầy những người đam mê OSS và sử dụng cửa hàng xuất bản.	http://osliving.com/index.php
Open-Site	Trang web này được chỉnh sửa bởi các tình nguyện viên. Trang web này được thiết lập để “tìm trường học”, nhưng bao gồm các liên kết đến các tài nguyên giáo dục về nhiều chủ đề.	http://open-site.org/
Osalt:	Giáo dục nguồn mở phát triển mạnh trên phần mềm nguồn mở. Sử dụng công cụ này để tìm các lựa chọn thay thế mã nguồn mở cho các sản phẩm thương mại yêu thích của bạn. Duyệt qua các danh mục phần mềm và so sánh ưu và nhược điểm của cả sản phẩm thương mại cũng như phần mềm nguồn mở.	http://www.osalt.com/
Project Gutenberg	Hơn 33.000 cuốn sách miễn phí trong thư viện trực tuyến này và tổng số hơn 100.000 đầu sách có sẵn thông qua các đối tác, chi nhánh và tài nguyên của Dự án Gutenberg. Bạn có thể đọc sách trên máy tính để bàn hoặc máy tính xách tay và các thiết bị di động khác bao gồm iPhone và điện thoại Android.	http://www.gutenberg.org/wiki/Main_Page
Saylor Foundation	Saylor Foundation đã đặt ra mục tiêu cung cấp một chương trình giáo dục phổ thông hoàn chỉnh trực tuyến. Hơn 100 khóa học đã được hoàn thành với các tình nguyện viên làm việc để khám phá và phát triển nội dung cho tối đa 241 khóa học. Các môn học bao gồm quản trị kinh doanh, tiếng Anh, lịch sử, kỹ thuật, khoa học chính trị... Sử dụng iTunes như một phương pháp cung cấp các khóa học.	https://www.saylor.org
Semantic Scholar	Công cụ tìm kiếm các bài báo có thể truy cập miễn phí về các chủ đề trong khoa học máy tính. Cung cấp nút “trích dẫn” để hỗ trợ trích dẫn (nhưng luôn chuẩn bị để chỉnh sửa trích dẫn được đề xuất.) (Đã phát hành vào tháng 11 năm 2015).	https://www.semanticscholar.org
Sofia (Sharing of Free Intellectual Assets)	Một sáng kiến nội dung mở được đưa ra bởi Học khu Cao đẳng Cộng đồng Foothill- De Anza (Hoa Kỳ). Một số khóa học đã có sẵn để tải xuống như Địa lý Vật lý, Giới thiệu về Lập trình Java, An ninh Mạng Doanh nghiệp, Thống kê Sơ cấp.	http://sofia.fhda.edu
SparkNotes	Nghiên cứu các ghi chú về văn học. Mặc dù trang web này không thể thay thế cho việc đọc một cuốn sách, nhưng người dùng có được cái nhìn sâu sắc về những bài đọc của họ thông qua các phần bổ sung này.	https://www.sparknotes.com
WikiBooks	WikiBooks là một cộng đồng Wikimedia để tạo ra một thư viện sách giáo khoa giáo dục miễn phí mà bất kỳ ai cũng có thể chỉnh sửa. WikiBooks bắt đầu vào ngày 10 tháng 7 năm 2003; kể từ đó, WikiBooks đã phát triển bao gồm hơn 35.000 trang trong vô số sách giáo khoa do các tình nguyện viên tạo ra.	http://en.wikibooks.org/wiki/Main_Page
Wikiversity	Đây là một dự án Wikimedia khác dành cho các nguồn tài nguyên học tập, các dự án học tập và nghiên cứu để sử dụng cho mọi cấp độ, loại hình và phong cách giáo dục từ mầm non đến đại học.	http://en.wikiversity.org/wiki/Wikiversity:Main_Page
Open Culture	Một Bộ sưu tập Meta. Duyệt các tiêu đề của 200 sách giáo khoa miễn phí	http://www.openculture.com/free_textbooks
OEDB	Các trường đại học, cao đẳng và các tổ chức tư nhân cung cấp các khóa học đại học trực tuyến miễn phí để giúp sinh viên có được kiến thức và kỹ năng mới. Các khóa học này bao gồm nhiều chủ đề học thuật truyền thống và các chủ đề khác có thể dẫn đến sự thăng tiến trong nghề nghiệp và làm giàu cho bản thân. Các khóa học diễn ra trực tuyến, cho phép người học từ khắp nơi trên thế giới tham gia. Khi kết thúc khóa học, sinh viên có thể đủ điều kiện để được cấp chứng chỉ chính thức. Một số tổ chức thu phí chứng chỉ nhỏ.	https://oedb.org/open/

 

Lưu ý: Đây là những nguồn tài nguyên giáo dục mở. Do đó, có một số thông tin sẽ được cập nhật theo thời gian. Nếu trong quá trình tìm hiểu, bạn có phát hiện sai sót nào vui lòng phản hồi để tôi kịp thời cập nhật lại thông tin mới nhất.

Tôi hy vọng qua bài viết này, bạn sẽ có thêm nhiều thông tin về giáo dục mở nói chung và nguồn tài liệu giáo dục mở nói riêng. Cũng như bạn có thể đúng những lợi ích và tầm quan trọng của nó mang lại cho chúng ta, từ đó có thể khai thác được sức mạnh của nguồn tài nguyên giáo dục mở này trong tương lai.

Tài liệu tham khảo:

1. Frank I,. (2015, Nov). OER Tool Box. The University of People. http://free-resources.wikispaces.com/
2. Stakeholders and benefits - What are the benefits of releasing OER?. (2010, Apr 01). JISC. https://www.jisc.ac.uk/guides/open-educational-resources/stakeholders-and-benefits
3. (n.d)[tompkinscortlandcc]. (2013, October 21). Open Educational Resources: Adopting an Open Course [Video]. YouTube. https://youtu.be/qVbsZUN20Qk
4. Tài Nguyên Giáo Dục Mở. (n.d). RMIT University. https://rmit.libguides.com/c.php?g=650824&p=4563624
5. OCR là gì? (2021, 06/21). Vietradeportal. https://vietradeportal.vn/orc-la-gi/
6. Step One: What Are OER, Why Are They Important, and What are the Barriers to Adoption?. (n.d). BCCampus. https://opentextbc.ca/studenttoolkit/chapter/step-one-what-are-oer/